Amrit Dharohar Yojana 2023:
भारताच्या केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 2023 चा अर्थसंकल्प सादर करताना Amrit Dharohar Yojana Amrit Dharohar Yojana 2023 सुरू करण्याची घोषणा केली होती. ही योजना येत्या ३ वर्षांसाठी कार्यान्वित राहणार आहे. ज्यामध्ये आपल्या पर्यावरणाचे हिरवेगार आणि पाणथळ प्रदेशांचे संरक्षण करणे ही आपली जबाबदारी आहे. पर्यावरण रक्षणासाठी दरवर्षी संपूर्ण देशात पर्यावरण दिन साजरा केला जातो. आपला देश जैवविविधतेने समृद्ध आहे. अशा परिस्थितीत सर्व प्राणी आणि वनस्पतींचे संरक्षण करून आपण हरवलेल्या पाणथळ जागा वाचवू शकतो. चला तर मग जाणून घेऊया काय आहे अमृत धरोहर योजना 2023? आणि या योजनेशी संबंधित सर्व माहिती जाणून घेण्यासाठी आमचा लेख शेवटपर्यंत काळजीपूर्वक वाचा.
Amrit Dharohar Yojana 2023 काय आहे
सध्या विविध मानवी कृत्ये आणि बेकायदेशीर अतिक्रमणामुळे पाणथळ जमिनीचे नुकसान होत आहे. अशा परिस्थितीत प्राणी आणि वनस्पतींचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होत आहे. म्हणूनच पर्यावरणाचे रक्षण करण्यासाठी गो ग्रीनकडे जाण्यासाठी सर्व समुदायांनी जागरूक राहणे अत्यंत आवश्यक आहे. हे उद्दिष्ट पूर्ण करण्यासाठी शासनाने अमृत धरोहर योजना 2023 लागू केली आहे.
Overview of Amrit Dharohar Yojana 2023
| आर्टिकल चे नाव | Amrit Dharohar Yojana 2023 |
| वर्ष | 2023 |
| योजना सुरू केली | पंतप्रधान नरेंद्र मोदी |
| दिनापासून अंमलात आला | 5 जून 2023 रोजी पर्यावरण दिनापासून अंमलात आला |
| उद्देश्य | वातावरणात उपस्थित असलेल्या आर्द्र प्रदेशांचे संरक्षण करणे |
| योजना कालावधी | पुढील 3 वर्षांसाठी |
| योजनेचे फायदे | जलीय वनस्पती आणि प्राणी यांचे संवर्धन |
अमृत धरोहर योजना ही एक सार्वजनिक मोहीम
- मित्रांनो, ही योजना एक मोहीम म्हणून घेतली जात आहे ज्यामध्ये लोकसहभाग असेल. आगामी पद्धतीत सुरक्षित पर्यावरण आणि पर्यावरणाचा समतोल राखण्यासाठी या दिवशी अमृत धरोहर योजनेसारखी पावले उचलणे आवश्यक आहे, हे आपण सर्वांनी समजून घेतले पाहिजे. त्यामुळे भारत सरकारने जनजागृती मोहीम म्हणून ही योजना सुरू केली आहे.
अमृत धरोहर योजना 2023 चे लाभ
1.हरित भारताचा प्रचार-
या योजनेद्वारे लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण केली जाईल, ज्यामुळे भारताला हरित होण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल.
2.पाणथळ प्रदेशांचे संरक्षण-
पृथ्वीवर जिथे जिथे डफडफ असेल तिथे त्या जमिनीचे संरक्षण केले जाईल. जेणेकरून पृथ्वीवर आर्द्रता टिकून राहावी, यासोबतच जीवजंतू आणि वनस्पतींनाही संरक्षण मिळेल.
3.रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून देणे –
या योजनेअंतर्गत स्थानिक समुदायांना प्रशिक्षण कार्यक्रम आणि इतर उपक्रमांसाठी रोजगाराच्या संधी उपलब्ध करून दिल्या जातील. अशा परिस्थितीत त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारेल. पुढे तो स्वावलंबी होण्यास सक्षम होईल.
4.इको-टूरिझमला प्रोत्साहन –
लोक कॅम्पिंग, हायकिंग आणि वन्यजीव निरीक्षणासाठी भेट देत राहतील. यामुळे जवळच्या समुदायाला त्यांची कला दाखवण्याची संधी मिळेल. आणि त्यातून ते चांगले कमावतील.
5.नैसर्गिक साधनसंपत्तीचा वापर –
देशात वाढत्या अनेक उपक्रमांमुळे पर्यावरणाची हानी होत आहे, या योजनेद्वारे लोकांचे लक्ष वेधून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. हे वाचा
Amrit Dharohar Yojana 2023 ची वैशिष्ट्ये
1.पाणथळ प्रदेशांचे संवर्धन-
पृथ्वीच्या प्रत्येक भागात असलेल्या पाणथळ जमिनींचे संवर्धन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. या योजनेद्वारे लोकांवर लक्ष केंद्रित करून जैवविविधता आणि पर्यावरणाचा योग्य समतोल निर्माण केला जाईल. विविध जलचर प्रजाती आणि नैसर्गिक यांचे संरक्षण करणे आणि पाणथळ प्रदेशांना प्रोत्साहन देणे हा त्याचा उद्देश आहे.
2.पर्यावरणाबाबत जागरूकता –
या योजनेद्वारे लोकांना पाणथळ जमिनीचे महत्त्व, सर्व प्राणी, वनस्पती आणि मानवांसाठी पर्यावरणातील पाणथळ जागा किती महत्त्वाची आहे हे सांगण्यात येईल. याशिवाय जीवनशैलीला चालना मिळेल.
अर्थसंकल्प 2023: अमृत धरोहर योजनेची मुख्य वैशिष्ट्ये.
- अर्थसंकल्पातील ‘ग्रीन ग्रोथ’ प्राधान्यक्रमांतर्गत या योजनेसाठी रु. पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाला 3,079.40 कोटी, जे मागील वर्षाच्या तुलनेत 24% नी वाढले आहे.
- भारतात सध्या 75 रामसर स्थळे आहेत जी आंतरराष्ट्रीय महत्त्वाची पाणथळ जागा, अद्वितीय आणि दुर्मिळ जैवविविधतेचे घर आहे. अ
- मृत धरोहर यांच्यासोबत या योजनेतून रामसर स्थळांच्या संवर्धन मूल्यांना चालना देणे, जैवविविधता वाढवणे आणि स्थानिक समुदायांसाठी उत्पन्न मिळवणे हे सरकारचे उद्दिष्ट आहे.
अमृत धरोहर योजना 2023 ची उद्दिष्ट
या योजनेचा उद्देश पृथ्वीवरील पाणथळ प्रदेशांचे संवर्धन करणे हा आहे. प्रदूषण, अतिक्रमण आणि हवामान प्रदूषण यांसारखे मोठे धोके दूर करण्यासाठी प्रत्येक प्राणी, वनस्पती वाचवणे आणि पाणथळ जमिनींचे संरक्षण करणे, पृथ्वीवर पाणथळ जागा राहणे अत्यंत आवश्यक आहे.
- पारंपारिक कला आणि हस्तकलेचे जतन आणि संवर्धन या योजनेचा उद्देश:
- कारागीर, कारागीर आणि पारंपारिक भारतीय कला आणि हस्तकलेचे जतन आणि संवर्धन यामध्ये गुंतलेल्या इतर भागधारकांना आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे आहे. हे केवळ पारंपारिक कला प्रकारांचे पुनरुज्जीवन करण्यास मदत करेल असे नाही तर रोजगाराच्या संधी देखील निर्माण करेल आणि देशाला चालना देईल
- पाणथळ प्रदेशांचे संरक्षण:
- ही योजना भारतातील पाणथळ जमिनींचे संरक्षण करण्याचा प्रयत्न करते, जे जलीय जैवविविधता राखण्यासाठी आणि अद्वितीय आणि दुर्मिळ प्रजातींसाठी अधिवास प्रदान करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहेत. स्थानिक समुदायांच्या मदतीने शाश्वत परिसंस्थेच्या विकासाला चालना देऊन, या योजनेचा उद्देश जैवविविधता, कार्बन साठा आणि पर्यावरण-पर्यटन संधी वाढवणे आणि स्थानिक समुदायांसाठी उत्पन्न मिळवणे हे आहे.
- स्थानिक समुदायांचा सहभाग :
- ही योजना स्थानिक समुदायांना संवर्धनाच्या प्रयत्नांमध्ये सामील करण्याच्या गरजेवर भर देते, कारण ते अशा उपक्रमांमध्ये नेहमीच आघाडीवर असतात. या योजनेचे उद्दिष्ट स्थानिक समुदायांच्या अद्वितीय संवर्धन मूल्यांना चालना देणे आणि त्यांना पाणथळ जागा आणि पारंपारिक कला आणि हस्तकलेचे संवर्धन आणि व्यवस्थापनामध्ये सहभागी करून घेणे आहे
Amrit Dharohar Yojana 2023 ची आव्हाने
- अतिक्रमण आणि बेकायदेशीर कामे हे ही योजना चालवण्याचे मोठे आव्हान आहे. उदाहरणार्थ – मासेमारी, शिकार, कचरा उचलणे.
- पाणथळ प्रदेशांबद्दल जागरुकता निर्माण करणे हे खूप अवघड काम आहे. राजकीय पाठबळ आणि जनजागृती अभियानाशिवाय हे काम यशस्वी करणे शक्य नाही.
- मर्यादित निधी आणि संसाधनांमुळे पाणथळ जागा संरक्षित करणे आणि त्यांची देखभाल करणे खूप कठीण आहे.
- पाणथळ प्रदेशांना मोठा धोका म्हणजे हवामान बदल, ज्याचा तापमान, पाण्याची पातळी आणि पर्जन्यमानावर विपरीत परिणाम होतो. त्यामुळे पाण्यातील जीव आणि वनस्पतींना धोका निर्माण होऊ शकतो.
Amrit Dharohar Yojana 2023 ची आवश्यकता
- जगात प्रदूषण दिवसेंदिवस वाढत आहे हे आपणा सर्वांना माहीत आहे. ज्याचे नुकसान पृथ्वीवर राहणारे सर्व प्राणी आणि मानव सहन करत आहेत.
- पृथ्वीवरील बहुतेक प्रदूषण आणि कचरा अनेक जलस्रोतांमधून समुद्रात जातो. त्यामुळे सागरी जीवांचे मोठे नुकसान होत आहे. अशा परिस्थितीत जैवविविधतेचा समतोल राखणे अत्यंत गरजेचे आहे.
- आगामी काळात ही समस्या आणखी वाढू नये यासाठी अमृत धरोहर योजना सुरू करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. योग्य ओलसर जमिनीसह, पाण्यातील ओलावा पृथ्वीवर राहील.
- भविष्यात पर्यावरण आणि पर्यावरणाचा समतोल राखण्यासाठी या योजनेच्या माध्यमातून जनजागृती मोहीम सुरू करण्यात येणार आहे. हे वाचा
योजनेची भविष्यातील संभावना
अमृत धरोहर योजनेचे भविष्य उज्ज्वल आहे. या योजनेच्या भविष्यातील काही शक्यता पुढीलप्रमाणे आहेत:
- या योजनेचे उद्दिष्ट पाणथळ प्रदेश आणि पारंपारिक भारतीय कला आणि हस्तकलेचे महत्त्व याबद्दल सामान्य लोकांमध्ये जागरुकता निर्माण करणे हा आहे.
- पर्यावरण संरक्षणाच्या महत्त्वाविषयी जागरूकता वाढवण्यासाठी हे योगदान देईल
- स्थानिक समुदायांचा सहभाग पर्यावरण संरक्षणामध्ये स्थानिक समुदायांचा सहभाग वाढविण्यात मदत करेल.
- अमृत धरोहर योजनेचा विकासाचा दृष्टीकोन हे सुनिश्चित करतो की विकास पर्यावरण संरक्षणाच्या किंमतीवर होणार नाही.
- पारंपारिक भारतीय कला आणि हस्तकलेच्या संवर्धनामुळे केवळ भारतीय कला आणि हस्तकलेचा विकास होणार नाही तर कारागीर आणि कारागीरांचे आर्थिक सक्षमीकरण देखील होईल. मंच देखील उपलब्ध असेल
- अमृत धरोहर योजनेंतर्गत निवडक पाणथळ जागा आणि कला व हस्तकला प्रकल्पांना राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय मान्यता मिळू शकते.
- ही मान्यता केवळ पाणथळ प्रदेश आणि भारतीय कला आणि हस्तकलेचे संवर्धन करणार नाही तर पर्यावरण संरक्षण आणि सांस्कृतिक वारसा या क्षेत्रात भारताची प्रतिष्ठा उंचावण्यासही हातभार लावेल.
- शाश्वत विकास, स्थानिक समुदाय सशक्तीकरण, पारंपारिक भारतीय कला आणि हस्तकलेचा प्रचार आणि पर्यावरण संरक्षण यावर लक्ष केंद्रित करून अमृत धरोहर योजनेचे भविष्य उज्ज्वल आहे. योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीचा पर्यावरण, स्थानिक समुदाय आणि भारताच्या सांस्कृतिक वारशावर सकारात्मक परिणाम होईल
अमृत धरोहर योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया.
अमृत धरोहर योजनेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे.
- ही योजना पुढील तीन वर्षांमध्ये लागू केली जाईल, आणि इच्छुक अर्जदारांना दिलेल्या मुदतीत आर्थिक सहाय्यासाठी त्यांचे प्रस्ताव सादर करावे लागतील.
- अर्जदारांनी प्रकल्पाची उद्दिष्टे, व्याप्ती, अपेक्षित परिणाम यांची रूपरेषा देणारा सर्वसमावेशक प्रकल्प प्रस्ताव सादर करणे आवश्यक आहे. बजेट आवश्यकता आणि अंमलबजावणी योजना रूपरेषा. प्रस्तावित प्रकल्पात एकतर पारंपारिक भारतीय कला आणि हस्तकलेचे संवर्धन आणि संवर्धन किंवा पाणथळ प्रदेशांचे संवर्धन यावर लक्ष केंद्रित केले पाहिजे.
- याव्यतिरिक्त, प्रकल्प प्रस्तावामध्ये स्थानिक समुदायांच्या प्रकल्पामध्ये सक्रिय सहभागावर भर दिला गेला पाहिजे आणि त्यांची अद्वितीय संवर्धन मूल्ये अधोरेखित केली गेली पाहिजेत.
- हा प्रस्ताव पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाकडे ऑनलाइन पोर्टलद्वारे किंवा हार्ड कॉपीमध्ये सादर केला जावा.
- निवड समितीद्वारे मूल्यांकन केले जाते, आणि यशस्वी अर्जदारांना त्यांच्या प्रकल्पासाठी दिलेल्या अनुदान रकमेची माहिती दिली जाईल
- प्रकल्पाच्या प्रगतीच्या आधारे अनुदानाची रक्कम हप्त्यांमध्ये प्रदान केली जाईल.
- यशस्वी अर्जदारांनी प्रकल्प खर्चाच्या योग्य नोंदी ठेवल्या पाहिजेत आणि पर्यावरण, वन आणि हवामान बदल मंत्रालयाकडे नियमित प्रगती अहवाल सादर केला पाहिजे.
अमृत धरोहर योजनेचा हेल्पलाइन क्रमांक
तसे, आम्ही या लेखात तुम्हाला संपूर्ण माहिती देण्याचा प्रयत्न केला आहे, परंतु तरीही तुम्हाला योजनेशी संबंधित कोणतीही माहिती मिळवायची असेल तर तुम्ही योजनेच्या हेल्पलाइन क्रमांकावर संपर्क साधून माहिती मिळवू शकता, परंतु आता तुम्हाला सांगतो. या योजनेचे हेल्पलाइन क्रमांक जारी केलेले नाहीत.योजनेचे हेल्पलाइन क्रमांक प्रसिद्ध होताच, आम्ही तुम्हाला या लेखाच्या मदतीने कळवू.
निष्कर्ष
- मित्रांनो, आम्ही तुम्हा सर्वांना Amrit Dharohar Yojana 2023 संदर्भात महत्वाची माहिती दिली आहे. तरीही तुम्हाला कोणत्याही प्रकारची अडचण येत असेल, तर तुम्ही आम्हाला कमेंटद्वारे कळवू शकता. तुमची प्रत्येक प्रतिक्रिया आमच्यासाठी महत्त्वाची आहे. आम्ही तुमच्या समस्येचे निराकरण करण्याचा सतत प्रयत्न करू. आमच्या www.gov.dailyupdateshq.com वेबसाइटला भेट दिल्याबद्दल धन्यवाद आणि नवीन माहिती साठी संपर्कात रहा.
Amrit Dharohar Yojana 2023 शी संबंधित प्रश्न आणि उत्तरे
Amrit Dharohar Yojana 2023 काय आहे?
अमृत धरोहर योजना 2023 या योजनेच्या माध्यमातून पृथ्वीवर असलेल्या पाणथळ प्रदेशांचे संवर्धन आणि संरक्षण करणे, त्याचे महत्त्व लोकांना सांगणे आणि तसे करून पर्यावरण पर्यटनाला चालना मिळणार आहे.
2.Amrit Dharohar Yojana 2023 किती काळापासून राबविण्यात आली?
भारताच्या केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 2023 चा अर्थसंकल्प सादर करताना अमृत धरोहर योजना 2023 ही योजना येत्या 3 वर्षांसाठी चालवण्याची घोषणा केली आहे.
3.अमृत धरोहर योजना 2023 ची पात्रता काय आहे?
ज्या लोकांना भारतीय कला, हस्तकला संवर्धन, पारंपारिक कलेचे ज्ञान मिळेल तेच अमृत धरोहर योजना 2023 या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.
4.अमृत धरोहर योजनेची गरज का आहे?
काही वर्षात आपण पृथ्वीवरील आर्द्र प्रदेश गमावत आहोत, त्यामुळे वातावरणाचे तापमान वाढत आहे, हवामान पावसाळी आहे, रसायने आणि टाकाऊ पदार्थांमुळे हवा आणि पाण्याचे खूप नुकसान होत आहे, जे हानिकारक आहे. प्राणी आणि मानवांना. या योजनेच्या मदतीने पाणथळ जागांचे संवर्धन करण्यासाठी लोकांना जागृत केले जाईल. असे केल्याने त्यांना रोजगाराची संधी मिळेल.
5.भारतातील सरोवरांचे महत्त्व आणि त्यांचे संवर्धन करण्यासाठी केंद्र सरकारने ‘अमृत धरोहर योजना’ सुरू करण्याची घोषणा केव्हा केली ?
- भारतातील सरोवरांचे महत्त्व आणि त्यांचे संवर्धन करण्यासाठी केंद्र सरकारने ‘अमृत धरोहर योजना’ सुरू करण्याची घोषणा 2023 मध्ये केली.